W dniach 28 lutego - 1 marca 2024 r. w Jastarni odbędzie się inauguracyjne spotkanie EUFLYNET COST Action CA22117, inicjatywy skupiającej europejskich naukowców i ekspertów, w tym z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, w dziedzinie ochrony ptaków wędrownych. To wyjątkowe wydarzenie zainicjuje prace badawcze, kluczowe dla ochrony bioróżnorodności w Europie.
Europejskie ptaki lęgowe, wędrujące przez kontynent i zimujące w Afryce, stanowią istotną część różnorodności biologicznej, ale wiele z nich zmaga 
się z poważnymi spadkami liczebności populacji. Dlatego właśnie została uruchomiona nowa inicjatywa naukowa, której celem jest zrozumienie dynamiki ich populacji i opracowanie skutecznych działań ochronnych.
Trudności, jakie napotykają ptaki lądowe, są wynikiem szeregu czynników. Utrata siedlisk z powodu urbanizacji, zmian w gospodarce rolnej i leśnej oraz ekspansji infrastruktury to jedne z głównych przyczyn spadków populacji. Dodatkowo, zmiany klimatyczne wpływają między innymi na dostępność pożywienia, co dodatkowo pogarsza sytuację ptaków wędrownych.
EUFLYNET COST Action, sieć naukowa wspierająca badania na skalę europejską, ma za zadanie integrować istniejące programy badawcze oraz koordynować nowe, aby lepiej zrozumieć czynniki wpływające na populacje ptaków wędrownych. Badania te będą obejmować różne dziedziny, takie jak ekologia, teledetekcja, modele geograficzne oraz rozwój metod statystycznych, aby przewidywać, jak zmiany klimatu i siedlisk wpływają na te populacje. Kluczowe jest jednak prowadzenie badań nad wędrownymi ptakami lądowymi we właściwej, większej niż dotychczas skali. Aby skutecznie chronić cenne gatunki, takie zintegrowane podejście powinno być standardem w całej Europie i krajach peryferyjnych.
Inicjatywa będzie również skupiała się na budowaniu zdolności badawczych poprzez szkolenia dla młodych naukowców oraz wymianę wiedzy między dyscyplinami, aby lepiej zrozumieć wędrówki ptaków. To ważny krok w kierunku ochrony naszych wędrownych ptaków. Poprzez integrację badań i współpracę międzynarodową, można skuteczniej działać na rzecz zachowania tych gatunków.
Podczas trzydniowego spotkania w Jastarni, w którym z ramienia UPP wezmą udział dr Marcin Tobółka (członek Management Committee) z Katedry Zoologii oraz dr Joanna Białas absolwentka studiów doktoranckich na UPP (Science Communication Coordinator projektu), uczestnicy skupieni w różnych grupach roboczych rozpoczną prace nad realizacją zadań projektu. Celem jest wymiana wiedzy, doświadczeń oraz najlepszych praktyk w dziedzinie ochrony ptaków migrujących. Szczególny nacisk zostanie położony na rozwój nowych metod badawczych i strategii ochronnych. Grupy badawcze będą skupiać się na odnalezieniu luk w dotychczasowych badaniach, wzmacnianiu współpracy międzynarodowej, ale także dotarciu do decydentów aby mieć realny wpływ na zmiany legislacyjne.
Spotkanie będzie także okazją do odbycia szkoleń, które zapewnią uczestnikom najnowsze informacje z zakresu analizy danych oraz nowoczesnych technologii śledzenia ptaków, w tym radiotelemetrii i geolokatorów. Te intensywne warsztaty mają na celu wzmocnienie kompetencji uczestników i wyposażenie ich w narzędzia niezbędne do przeprowadzania zaawansowanych badań.
EUFLYNET COST Action jest nie tylko platformą do naukowej współpracy, ale również znaczącym krokiem ku zrozumieniu i ochronie ptaków wędrownych, które są nieodłącznym elementem europejskich ekosystemów. Spotkanie w Jastarni zwiastuje nową erę w badaniach i ochronie ptaków wędrownych, łącząc wiedzę naukową z praktycznymi działaniami ochronnymi. Jest to pierwszy krok w długoterminowej misji EUFLYNET COST Action, mającej na celu stworzenie trwałych rozwiązań dla ochrony ptaków i ich siedlisk. Dzięki temu, Europa będzie miała szansę na skuteczniejszą ochronę swoich ptaków wędrownych i zachowanie bogactwa biologicznej różnorodności.
dr Joanna Białas
