Narodowe Centrum Nauki przyznało w ramach konkursu OPUS 24 LAP Uniwersytetowi Przyrodniczemu w Poznaniu grant w wysokości 1 620 560 zł na realizację projektu badawczego pt. "Żerowanie na odpadach przez ptaki wędrowne: koszt czy zysk?". Kierownikiem projektu jest dr Marcin Tobółka z Katedry Zoologii Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach. Projekt, ma na celu zbadanie wpływu antropogenicznych źródeł pożywienia na zachowania i zdrowie wędrownego gatunku ptaka - bociana białego.
Badania prowadzone będą przez trzy lata w zachodniej Polsce. Bociany białe, jako doskonały gatunek modelowy, zostaną poddane analizie pod 
kątem krótko- i długoterminowych konsekwencji korzystania z antropogenicznych źródeł pożywienia. Projekt zakłada badanie różnic w zachowaniu ptaków żerujących na naturalnych obszarach, terenach rolniczych oraz na składowiskach odpadów.
„W ramach badań przewidziano monitoring populacji bociana białego, ocenę warunków lęgowych, badanie zdrowia piskląt oraz analizę wpływu żerowania na wysypiskach na różne aspekty życia ptaków. Wykorzystane zostaną nowoczesne technologie, takie jak fotopułapki, nadajniki GPS-GPRS-ACC, iButtony oraz analiza skracanie się odcinków telomerowych DNA” – tłumaczy dr Marcin Tobółka, kierownik projektu.
Projekt zakłada również analizę wpływu antropogenicznego żerowania na wysypiskach na zarażenie bakteriami chorobotwórczymi. „Przewidujemy, że bociany gniazdujące w pobliżu wysypisk śmieci będą częściej zarażane bakteriami chorobotwórczymi. Jednak wpływ tych infekcji jest obecnie trudny do oszacowania, a nie znamy korzyści płynących z suplementacji diety na wysypiskach śmieci. Przewidujemy również, że bociany z gniazd znajdujących się w pobliżu składowiska wykorzystają je jako żerowiska i powtórzą to zachowanie, jeśli przeżyją. Ponieważ jednak bocian biały jest migrantem społecznym, przewidujemy również, że zachowania związane z żerowaniem na wysypiskach będą się rozprzestrzeniać podczas migracji, ale mogą się różnić w zależności od populacji. Bocian biały ze względu na swój szeroki zasięg, szeroką tolerancję ekologiczną i zajmowane nisze jest doskonałym gatunkiem modelowym do badania skutków synatropizacji i urbanizacji ptaków i ewolucyjnych kosztów tego zjawiska. Co więcej, z uwagi na gniazdowanie bocianów w pobliżu zabudowań ludzkich, badanie występowania bakterii chorobotwórczych jest istotne z medycznego i epidemiologicznego punktu widzenia” – tłumaczy dr Tobółka.
Wierzymy, że rezultaty tego projektu przyczynią się do zrozumienia dynamiki populacji bociana białego oraz szerszych konsekwencji antropogenicznych zmian w środowisku na różne gatunki ptaków.
Iwona Cieślik, rzeczniczka prasowa UPP
